energiehuishouding in Jeddah

In februari 2013 hebben wij ons samen met Al Kayan uit Saoedi Arabië en Handassia uit Egypte gepresenteerd op de onderwijsbeurs van 2013 in Riyahd. Wij hebben ons gedurende die tijd ook gepresenteerd aan verschillende bedrijven en ingeschreven met onze partners voor het kantoor van Saoedi Airline human resource and finance building in Jeddah. Tot onze vreugde zijn wij voor deze opdracht geselecteerd.

In Nederland worden wij vaak gebombardeerd met duimdikke programma's van eisen. Zo niet hier, wij zijn al blij dat er twee papiertjes met het programma tevoorschijn komen. We krijgen dan meteen een blik in de hiërarchische benadering. Executive VIP's, een tautologie lijkt ons, krijgen 44 m² kantoor,  General Managers krijgen 26 m², de Managers krijgen 16 m². Maar dan wordt het echt vreemd, de 'employees rank 18' krijgen 3 m² en de 'employees below rank 18'  krijgen 2 m². Dat laatste lijkt meer op het formaat van een graf. Ze vinden dat laatste zelf ook een beetje raar en vragen ons er ook naar eigen inzicht een voorstel voor te doen. Op de vraag of er ook archiefruimte moet zijn antwoorden ze zonder blikken of blozen dat ze dat een goed idee lijkt. Kortom het wordt een getekend programma van eisen. Dat dit ons nu weer moet overkomen. Maar aan de andere kant, ze willen echt iets bijzonders en de eerste ideeën zijn al onderweg. We werken aan een ontwerp dat de combinatie kan worden van een modern kantoor met elementen van de lokale cultuur. We werken ook een innovatief duurzaamheidsconcept uit.  Het is bijzonder om daarbij over een omgekeerde energiehuishouding na te denken. Verrassend genoeg kunnen wij in Nederland ontwikkelde duurzaamheidsconcepten, daar ook toepassen. Het is nog even wennen aan de term “warmtebruggen” en isoleren tegen de hitte.

Het concept is gebaseerd op het lokale klimaat en de invloed van woestijnzand. De kantoren in het midden oosten zijn vaak extreem gesloten. Dit komt niet door gebrek aan ramen maar doordat alle ramen voorzien worden van zonwering die het uitzicht bijna geheel wegnemen. Daarnaast vervuilen de ramen ook sterk door woestijnzand en dit leidt tot nog minder uitzicht en hoge exploitatiekosten.

In dit concept zit de belevingswereld aan de atrium kant. Hier komt een wereld die zien en gezien worden stimuleert. Met daglicht via suntrackers waardoor wel veel licht binnen komt maar bijna geen warmte. Het atrium wordt een fractie warmer dan de kantoor temperatuur waardoor er geen isolatie nodig is tussen kantoren en atrium. De kantoorgevels kunnen daarmee ook zeer transparant richting atrium worden. De buitengevel wordt extreem goed geïsoleerd en relatief gesloten, 20% tot 30% open. De raamopeningen worden zo gemaakt dat directe zoninstraling voorkomen wordt. De principes die bij het gemeentehuis Bronckhorst zijn ontwikkeld en doorontwikkeld bij de regiokantoren van Enexis en het laboratorium gebouw voor VUmc passen we ook hier toe. De uitstraling van de architectuur is gebaseerd op Arabische patronen gecombineerd met een plastiek die ingegeven wordt door het klimaat en de overtuiging dat het gebouw op deze plek een alzijdig uitstraling moet zijn.