Markenhoven, Amsterdam

eigentijdse lifestyles


sleutel tot kleinsschalige bedrijvigheid

Markenhoven, Amsterdam

De bebouwing van de Valkenburgerstraat en de Rapenburgerstraat, de zogenoemde VaRa-strook, is de lang verbeide uitkomst van het proces van cityvorming in het oostelijk deel van de Amsterdamse binnenstad en het verzet daartegen. Een proces dat al in de negentiende eeuw op gang kwam en na de oorlog een enorme impact kreeg door de grootschalige sloop van huizen ten behoeve van de aanleg van het IJtunneltracé. De manier waarop de VaRa-strook weer bebouwd moest worden heeft de gemoederen decennia lang bezig gehouden.
In de loop van de jaren tachtig was de gemeente pas bereid om naar de wensen van de bewoners te luisteren. De buurt wilde op de lege vlakte die was ontstaan door de volledige afbraak van het gebied tussen de Valkenburgerstraat en de Rapenburgerstraat en het dempen van de Markengracht weer een woonbuurt met kleinschalige bedrijvigheid terugzien.

De opgave was om de gevelwanden aan de zeer drukke, doorgaande Valkenburgerstraat en de rustige Rapenburgerstraat in één blok onder te brengen.
Hier schoot de gemeentelijke Woonatlas te hulp waarin een hele waaier aan nieuwe, op eigentijdse lifestyles gebaseerde woningtypen werd geïntroduceerd.
In workshopverband werden in 1991 onder leiding van Hans van Beek door vijf gastarchitecten reeksen ‘stempels’ ontwikkeld die tientallen verschillende woningplattegronden bevatten. Als gevolg van herhaaldelijke aanpassingen door de gemeente van de verkeerskundige en stedenbouwkundige plannen voor het gebied konden pas in 1999 de bewoners het complex betrekken.

Aan de kant van de Valkenburgerstraat heeft de gevelwand de allure van een grootsteedse boulevard. Aan de Rapenburgerstraat is de gevelwand juist zeer beheerst en uitgebalanceerd. Het lange blok wordt onderbroken door een tweetal semi-openbare pleintjes en drie binnenhoven bestemd voor de bewoners. Dit zijn feeërieke, met waterpartijen en beplanting ingerichte plekken die voor de ogen van de voorbijgangers verborgen blijven.


Markenhoven in de media

-Bekkering, P., 'Dakpleinen met begroeiing. Parkeerdaken vormen groene binnenhoven', Stedebouw & Architectuur, 17 (2000) 3, p24-25
-Boekraad, C., 'VaRa-strook: de Woonatlas in dienst van een veelkleurige stadswand', Architectuur /Bouwen, nr 4 (1993) p43-46
-Boekraad, C., et al., Van VaRa-strook tot Markenhoven, Stedelijke oase in de binnenstad van Amsterdam, Rijswijk, 1999
-Koerts. A., Laan, D. van der, 'Eigentijdse compacte bouw in centrum van de stad', Cobouw, 01-03-2000
-Vries, M. de, 'Pal achter de filmacademie', Het Parool, 08-02-1999

  • Luuk Kramer
    straatbeeld
  • Luuk Kramer
    gevel
  • Luuk Kramer
    gevel
  • Luuk Kramer
    gevel
  • Luuk Kramer
    gevel
  • Luuk Kramer
    gevel
  • Luuk Kramer
    gevel
  • Luuk Kramer
    hoek
  • Luuk Kramer
    dakterassen
  • Luuk Kramer
    dakopbouw
  • Luuk Kramer
    gevel
  • Luuk Kramer
    binnenhof
  • Luuk Kramer
    plein
  • Luuk Kramer
    straat
  • Luuk Kramer
    droogloop
  • Luuk Kramer
    binnenhof met vijfer
  • Luuk Kramer
    binnengevel
  • Luuk Kramer
    balkonnen
  • Luuk Kramer
    binnentuin
  • Luuk Kramer
    binnentuin
  • Luuk Kramer
    binnentuin
  • Luuk Kramer
    dakterras
  • Hans van Beek
    luchtfoto
  • Leon Thier
    luchtfoto
  • Hans van Beek
    luchtfoto