Van houtbouw naar houtarchitectuur?

Bouwen in hout heeft de toekomst, daarvan zijn we bij atelier PRO overtuigd. Maar: hoe maak je van een gebouw in hout ook architectuur in hout? Hoe zorg je ervoor dat houtbouw meer wordt dan de som der delen?

De afgelopen jaren zijn er in Nederland grote stappen gemaakt qua houtbouw, en dat is positief, want bouwen in hout is duurzaam, biobased en toekomstgericht. Tegelijkertijd liggen er nog wel uitdagingen, zowel qua techniek als qua regelgeving – een goede aanleiding voor Pakhuis de Zwijger, Metropoolregio Amsterdam en De Houtbouw Opleider om vorige week het inspirerende expertprogramma ‘Houtbouw is goud, maar kan ook fout’ te organiseren.

Voor een uitverkochte zaal ging een breed aantal specialisten uit het veld - architecten, ontwikkelaars, aannemers en bouwers, maar ook verzekeraars en houtonderzoekers - open in op hun lessons learned. Om onze expertise verder aan te scherpen waren ook Mira van Beek, Constanze Knupling en Coen Bouwmeester van de partij; dit zijn ónze lessons learned van de avond:

  • Er is al heel veel technische expertise, en er zijn al heel veel goede voorbeelden van houtbouw, zowel in binnen- als in het buitenland.
  • Maar ook: bouwen in hout doe je samen, en vanaf het allereerste begin; alleen op die manier lukt het om de verschillende hobbels goed te nemen, niet alleen waar het gaat over techniek, maar ook qua regelgeving en verzekeringen.
  • Tegelijkertijd zien we dat de technische kant van het verhaal nog (te?) veel aandacht vraagt, wat ten koste kan gaan van de architectuur.


En dat is zonde, want een gebouw is natuurlijk meer dan alleen maar een gebouw; het is ook een plek binnen een groter geheel, waar mensen - nu én in de toekomst – zich thuis moeten kunnen voelen en zich toe moeten kunnen verhouden.

Om van houtbouw ook écht houtarchitectuur te maken, moeten architecten leren omdenken. Want om een goed gebouw neer te zetten in hout, moet je al vanaf het eerste begin van het proces samenwerken met je bouwpartners. Maar vooral betekent het dat je je ontwerp anders moet benaderen – door niet te kijken hoe je je bestaande ideeën het beste kan uitwerken in hout, maar door de kenmerken van het materiaal als uitgangspunt te nemen, door ze niet te zien als beperking maar juist als mogelijkheid. Door niet alleen te bouwen, maar ook te ontwerpen in hout.

Nieuwsgierig geworden naar de verschillende invalshoeken die aan bod kwamen? Kijk dan hier de avond terug


Veel lof ook voor de sprekers: Robert Winkel, Roy Aarts, René Klaassen, Lidewij Lenders, Imme Groet, Jeroen Smit, Dennis Hauer, Charlotte Sterkenburg, Dick van Ginkel en Bart Arends, en voor de organsatie - De Houtbouw Opleider, Metropoolregio Amsterdam en Pakhuis de Zwijger in samenwerking met Mark Beuving, Robbert Bovee, Imme Groet, Sofie Snoek en Bob van der Zande.