In het oorspronkelijke schoolgebouw aan de Amsterdamse Vlaardingenlaaan was een middelbare technische school gehuisvest. Dit brutalistische gebouw uit 1973 was ontworpen door architect Ben Ingwersen. Nu is hier Lumion Amsterdam gevestigd, een scholengemeenschap voor VMBO-t, HAVO en VWO.
Voor de onderwijsambities van Lumion Amsterdam voldeed het gebouw niet. Na een ingrijpende revitalisatie in 2019 is een nieuw gebouwensemble ontstaan, ontworpen door atelier PRO. Het bestaande gebouw is respectvol gerenoveerd. Van de oude praktijkhallen is een deel verwijderd en een deel vernieuwd. Daarnaast is er een nieuw vijflaags bouwdeel bijgekomen. De onderbouw is ondergebracht in het nieuwe bouwdeel en de bovenbouw in het gerenoveerde gebouw. Ook het interieur onderging een rigoureuze vernieuwing.
Mensbeeld centraal in fysieke leeromgeving
In het onderwijsconcept van Lumion staat het mensbeeld centraal en dat zie je terug in de fysieke leeromgeving. Ieder individu heeft zijn eigen leerweg. Op basis van dat mensbeeld zijn de leeractiviteiten beschreven en vertaald naar leerprocessen. Leerlingen kiezen zelf hoe snel ze leren en op welk niveau. Ze maken zelf de keuze waar en hoe ze dat doen. Dat is het uitgangspunt geworden bij de ontwerp van het interieur.
Ontwerp stimuleert gedrag
Bij Lumion geloven ze dat de manier waarop je de ruimtes inricht en vormgeeft gedrag stimuleert en het leerproces helpt ontwikkelen. In tegenstelling tot klassieke scholen zijn hier slechts weinig traditionele klaslokalen. In het nieuwbouwdeel waar de onderbouw zit, heeft Iedere verdieping een grote open ruimte. Die ademt een sfeer van huiselijkheid en geborgenheid en is ingericht voor verschillende leeractiviteiten.
Transparantie
De onderwijsvisie is gebaseerd op het bouwen van een community. Daarom moesten de ruimtes zo transparant mogelijk worden, met zo min mogelijk dode hoeken maar wel met knusse plekken waar leerlingen een beschut gevoel krijgen. Die transparantie bij de open ruimtes van de onderbouw reikt zelfs tot in de open docentenruimtes toe.
Nesten voor de onderbouw
De onderbouw is gehuisvest in de nieuwbouw. Elke verdieping heeft een eigen thema in de vorm van zogenaamde nesten. De themanesten komen overeen met de ontwikkelingsfasen die leerlingen doorlopen. Voor de herkenbaarheid en het daarbij behorende karakter heeft ieder nest een iconisch vormgegeven ruimtelijk object.
Je begint in het nest van Nature Takes Over, dat vertaald werd naar een boomhut. Dan komt Escher meets Einstein dat vertaald werd naar een object dat uit gelaagde kubussen bestaat en associaties maakt met ruimtelijke schaalniveaus. Volgende fase, Granny Revisited, maakt gebruik van een tapijt waar je op allerlei manieren lekker kunt zitten. Laatste fase, Mary Quant, wordt geassocieerd met de wereld op zijn kop zoals in de jaren ‘60 van de vorige eeuw.
Naast iconische objecten lokt de inrichting van de ruimte verschillend gebruik uit om te leren. Het is ook een leuke omgeving om je terug te trekken. Elke nestlaag heeft een eigen open docentenruimte en kent eigen accenten.
Open plekken voor de bovenbouw
Het gerenoveerde bouwdeel is het domein van de bovenbouw. De dichtgeslibde gesloten gangen zijn doorgebroken waardoor veel open plekken zijn ontstaan. De ruimtes helpen de leerlingen zich klaar te stomen voor hoger onderwijs. Je volgt sessies in plaats van lessen. Zo zijn er verwonderzalen, zoals een debatteerruimte (groene Lagerhuis), maar ook een Space Odyssey- achtige collegezaal met een strakke inrichting of een zaal met podium voor TED talks. Welke ruimte Het is de leerlingenperceptie ten opzichte van de docent die bepalend is welke ruimte gebruik wordt. Leerlingen kunnen zo op verschillende manier de stof tot zich nemen.. hartstochtelijk debatteren, verwonderd worden en geïnspireerd raken.
Inspiratie rondom
Elke ruimte in het gerenoveerde gebouw inspireren je door grafische weergaven van historische figuren uit de wetenschap, cultuur, kunst in opvallend formaat en neon illustraties op de muren. Lumion heeft hierin een duidelijke stempel gezet om hun onderwijsvisie te onderstrepen. Meest typerend is daarom de quote van Pippi Langkous “Ik heb het nooit gedaan dus ik denk dat ik het kan”. Kleinschalige en zorgvuldig vormgegeven ruimtelijke objecten lokken om je even terug te trekken en solitair te werken in een huisje of een textiele Klimt-ruimte. Thematische werk- of groepsruimtes nemen je mee in de wereld van astronaut, kunstenaar of schrijver via wand vullende illustraties.
Campfires, wateringholes and caves
Het concept van het inrichtingsontwerp is gebaseerd op ondersteuning van gepersonaliseerde en gedifferentieerde kennisoverdracht. Het concept onderscheidt drie leersettings zoals ‘campfires, caves and watering holes’. Campfires zijn settings waar leerlingen zich verzamelen rond een expert die een boeiend verhaal vertelt. Watering holes zijn ruimtes waar leerlingen samen aan projecten werken en daarbij van elkaar leren. Caves zijn ruimtes waar leerlingen zich terugtrekken om gefocust te studeren.
Eerste Kunskapsskolan in Nederland
Lumion is er in geslaagd om met fysieke leeromgeving het gepersonaliseerd onderwijs zo goed mogelijk te faciliteren. Het is hiermee de eerste partner in Nederland van het Kunskapsskolan onderwijsconcept.
PUBLICATIES
Arcam
CFSA-Winter 2021 NO.07_p72-81
Schooldomein 2021 Goede Gesprekken 2
Education Snapshots
PI #5 oktober november 2020 p10-15
De Architect.nl
Aeccafe januari 2021
Archidat oktober 2020
Zorgdomein NO.1, oktober 2020 p2-5
Minister van onderwijs Arie Slob bezoekt Lumion Amsterdam
Genomineerd voor de WAN Award (architectuur) en de WIN Award (interieur)
Trap van Lumion Genomineerd voor Nationale Staalprijs 2020
Inheritage 2020 p43 'The World's Greatest Architecture Projects'
Schooldomein inspiratieboek 2015-2020 p494-497
Archdaily juni 2020 (Spanish)
Bouwen met Staal 04-2020 pag15-20
Archdaily maart 2020
Schooldomein nr 4 maart 2020
Bouwwereld 01-2020
ArchitectuurNL 24-02-2020
Gebouwd in Amsterdam 2018-2019
Architectenweb 2019
Industriebouw mei 2019
Gevelbouw januari 2020
PODCAST
BNR podcast 'De techniek achter scholen' interview met Dorte Kristensen
