De nieuwbouw voor het Vitalis College ligt in de rustige en groene woonwijk Biesdonk aan de noordkant van Breda. In de wijk liggen verschillende scholen als grote blokken tussen de woningen. Ten zuiden van het Vitalis ligt de Bouwschool Breda en aan de noordkant een woonwijk met dubbellaagse bouwblokken. Het nieuwe schoolgebouw sluit zowel goed aan bij hoger bebouwde zuidzijde als bij de kleinschaliger opgezette noordzijde. Dit vroeg om een schaalsprong, waardoor een dynamische bouwmassa ontstaat. Tegelijkertijd is er gekozen voor een ontwerp met een X-vormige plattegrond. Deze opzet zorgt voor een subtiele perspectiefwerking: het schoolgebouw lijkt kleiner omdat het nooit in één keer in zijn geheel gezien wordt.
De poten van de X-vorm bieden aan de ene kant de mogelijkheid om de specifieke clusters los van elkaar te huisvesten, en zorgen tegelijkertijd, door de vier’ koppen’, voor uitstraling naar de omgeving. De ‘oksels’ van het gebouw kunnen dienen als plek voor mooie, intieme buitenruimtes of voor de ingangen van het gebouw. De sportpoot op het noordwesten is twee lagen hoog, waardoor zonlicht in de noordelijke hof schijnt; de poot op het noordoosten is drie lagen hoog. Beiden poten sluiten daarmee aan op de woningbouw ten noorden van de school. De twee zuidelijke poten en het hart zijn vier lagen hoog. Dit deel van het gebouw is goed te zien vanaf de aanrijroute, en vormt daarmee het stedenbouwkundige accent van de school.
De nieuwbouw biedt huisvesting aan de opleidingen pedagogie, uiterlijke verzorging, dienstverlening en gezondheidszorg. In één poot van de X hebben ze elk een eigen honk, met een eigen hart en gezicht; tegelijkertijd delen ze faciliteiten zoals de aula, de sportruimte, de grote collegezaal en de theorielokalen. Door de praktijkruimtes bewust op de begane grond en de derde verdieping te lokaliseren, houden de eerste en tweede verdieping een meer ‘algemeen’ karakter. Deze algemene verdiepingen zijn vanuit alle honken makkelijk te bereiken via de trappen, zonder dat leerlingen het gehele gebouw hoeven te doorkruisen.
De ingang aan de straatzijde is voor voetgangers. Aan de achterzijde is een ingang voor mensen die daar hun auto of de fiets hebben geparkeerd. Beide entrees komen uit op een centraal atrium met een tribunetrap. Dit is het middelpunt van het gebouw én de ruimte waar vanuit je overal kunt komen: het hart. Hier vandaan begint de route naar ieder honk; het is dus ook dé plek waar de verschillende honken in het gebouw zich kunnen profileren.
Het atrium is een publieke ruimte, bestemd voor informeel ontmoeten en loopt deels over twee en deels over vier verdiepingen van het gebouw; enerzijds is het een functionele plek voor dagelijks gebruik, waar leerlingen van hun lunch genieten; maar het is ook de plek waar de verschillende gebruikers, zowel leraren als leerlingen elkaar ontmoeten. De grote tribunetrap in het middel van de ruimte maakt het atrium ook geschikt als theaterzaal voor uitvoeringen, als aula voor diploma-uitreikingen en als plek voor schoolfeesten. De binnentuin, direct aan het atrium, zorgt ervoor dat licht en lucht diep in de school reiken en is tegelijkertijd ook terras.
De kleuren en materialen in Vitalis College zijn natuurlijk en rustig. De vloeren zijn lichtgrijs en de algemene wanden zijn gebroken wit. Deze lichte tinten geven, in combinatie met de houten tribunetrap en de houten binnenkozijnen, de school een natuurlijke en vriendelijke basisuitstraling. Voor het belevingsplan zijn kleurtinten en visuals ingezet, ontworpen door Brigitte Jongstra; natuurlijke kleuren en visuals geven vorm aan de identiteit van de verschillende honken.
Om een school goed te kunnen faciliteren is een flexibele gebouwstructuur nodig: onderwijs is immers altijd in beweging. Het gebouw is daarom opgezet als een casco gebouw met een standaard overspanning van tussen de 7.8m en 10.2m. De kolommen staan decentraal van de wisselende gangen. Daardoor is het mogelijk om de gang in het midden aan te leggen, met aan beide zijden gelijke ruimten; maar het is ook mogelijk om de gang aan de andere kant van de kolommenrij aan te leggen, waardoor aan de tegenoverliggende kant brede praktijklokalen gemaakt kunnen worden. Bij een grote programmaverandering is het vrij eenvoudig de verdiepingen compleet leeg te maken voor een totaal nieuwe indeling; alleen de trappenhuizen blijven staan.
De omgeving van het Vitalis College kenmerkt zich door veel horizontale belijningen in de woning- en scholengevels. Deze horizontaliteit geeft de gebouwen een kleinschaligheid die in de nieuwbouw van de school terugkomt. De gevel is opgezet in horizontale banden die de vorm van het gebouw benadrukken. De lijnen in de gevel borduren voort op de lijnen uit de aangrenzende woningbouwgevels; dit geeft rust in het straatbeeld. In de omgeving van het Vitalis College wordt daarnaast veelvuldig gebruikgemaakt van een fletse geelgrijze steen. Om meer sfeer en kleur aan de wijk te geven is hier gekozen voor een bronzen gevelkleur in een steen die past bij de veel gebruikte baksteen uit de omgeving.